Η κοσώνα ή το λαμπρόψωμο ή λαμπροκουλούρα είναι ένα παραδοσιακό είδος γλυκού πασχαλινού ψωμιού, που θα συναντήσουμε σε πολλές περιοχές της Ελλάδας να μοιράζεται στο γιορτινό τραπέζι μετά την Ανάσταση.
Η συνταγή για την λαμπροκουλούρα είναι περίπου σαν του ψωμιού και η προσθήκη των μυρωδικών είναι αυτό που το διαχωρίζει από το κοινό ψωμί!
Αρχικά ήταν ένα ίσως με λίγο γλυκάνισο ενώ στην πορεία στη συνταγή για λαμπρόψωμο προστέθηκαν ζάχαρη, μπαχαρικά και μυρωδικά που βάζουμε και στο τσουρέκι.
Τα παλιά τα χρόνια το λαμπρόψωμο αντικαθιστούσε το σημερινό τσουρέκι, στα βαφτιστήρια δηλαδή οι νονοί πήγαιναν την κοσώνα.
Αυτή η λέξη, όπως λένε, διαχωρίζει το “κοινό” τσουρέκι από το ξεχωριστό λαμπριάτικο δώρο-υποχρέωση των πνευματικών γονιών!
Λέγεται μάλιστα πως το ανάπιασμα του προζυμιού για το λαμπρόψωμο γίνονταν την Μεγάλη Πέμπτη.
Σήμερα βέβαια χρησιμοποιούμε μαγιά, ως ευκολία, αλλά αν έχετε προζύμι είναι το καλύτερο!
Μπορείτε να φτιάξετε τη λαμπροκουλούρα με τα μπαχαρικά για τσουρέκι ή απλά να την αρωματίσετε με γλυκάνισο.
Κοσώνα - Λαμπρόψωμο - Λαμπροκουλούρα
Εκτυπώση ΣυνταγήςΥλικά
Για το προζύμι
- 250 γρ. αλεύρι για τσουρέκια
- 50 γρ. μαγιά νωπή
- 250 γρ. χλιαρό νερό
- 50 γρ. ζάχαρη
Για το λαμπρόψωμο
- 600 γρ. αλεύρι σκληρό
- 200 γρ. νερό
- 60 γρ. ελαιόλαδο
- 1 κοφτό κ.γ. αλάτι
- 1 κ,γ. γλυκάνισο
- ½ κ,γ. μαχλέπι τριμμένο, ή μαστίχα τριμμένη
- ½ κ,γ. κακουλέ , ή 1 κ.γ. ξύσμα πορτοκάλι
- 1 κ,γ. ξύσμα από ακέρωτο λεμόνι
Επιπλέον θα χρειαστούμε
- 50 γρ. σουσάμι
- 2 κόκκινα αυγά
- 1 ασπράδι
Διαδικασία
- Σε ένα μπολ ανακατεύουμε το χλιαρό νερό με τη μαγιά ώστε να διαλυθεί εντελώς.΄
- Στον κάδο του μίξερ ή σε ευρύχωρο μπολ βάζουμε το αλεύρι για τσουρέκια, προσθέτουμε τη ζάχαρη και το μείγμα μαγιάς που ετοιμάσαμε.
- Ανακατεύουμε καλά να ομογενοποιηθεί και να γίνει ένας ρευστός χυλός.
- Αφήνουμε το μπολ, σκεπασμένο, σε ζεστό σημείο να ενεργοποιηθεί η μαγιά, περίπου 20'.
- Σε άλλο μπολ κοσκινίζουμε το υπόλοιπο αλεύρι, προσθέτουμε το αλάτι, τα ξύσματα και τα μπαχαρικά που επιλέγουμε να χρησιμοποιήσουμε.
- Βάζουμε το κοσκινισμένο αλεύρι μέσα στο μείγμα μαγιάς, προσθέτουμε το ελαιόλαδο και ζυμώνουμε για 5'.
- Σκεπάζουμε τη ζύμη και την αφήνουμε για 1 ώρα, πάντα σκεπασμένη, να διπλασιαστεί.
- Χωρίζουμε την ζύμη σε 2 ισόποσα κομμάτια, αφού κρατήσουμε πρώτα περίπου 100 γρ. ζύμη για να στολίσουμε τα καρβελάκια μας.
- Πλάθουμε 2 καρβελάκια στρογγυλά και τα τοποθετούμε μέσα σε ταψάκια.
- Με το ζυμάρι που κρατήσαμε πλάθουμε κορδόνια και στολίζουμε κάνοντας έναν σταυρό και ότι άλλα σχέδια θέλουμε.
- Τοποθετούμε το κόκκινο αυγό στο κέντρο.
- Αφήνουμε 40' να ξαναφουσκώσει το λαμπρόψωμο.
- Προθερμαίνουμε το φούρνο στους 180°C .
- Αλείφουμε την επιφάνεια με το ασπράδι του αυγού και πασπαλίζουμε με άφθονο σουσάμι.
- Ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο στους 180°C βαθμούς Κελσίου για περίπου 40-45 λεπτά, ανάλογα με τον φούρνο.
- Διατηρούμε το λαμπρόψωμο τυλιγμένο σε μεμβράνη τροφίμων, αφού πρώτα κρυώσει καλά.
Σημειώσεις για τη συνταγή
- Χρησιμοποιούμε όσα μυρωδικά και μπαχαρικά μας αρέσουν